انواع نقشه برداری

نقشه برداری مفهوم جامعی است. در ابتدا توضیح مختصری در ارتباط با اصطلاحات نقشه برداری میدهم به امید اینکه بهره برداری دوستان از گزارشکار نقشه برداری بیش از پیش شود.

تعریف کلی نقشه برداری: بطور کلی نقشه برداری علم تهیه وپیاده کردن نقشه است.

تعریف جامع نقشه برداری:  نقشه برداری شاخه‌ای از علوم مهندسی است که به جمع آوری، آماده سازی، ذخیره سازی، پردازش، مدیریت، تحلیل، تلفیق، بازیابی و انتقال داده‌های مکان مرجع می‌پردازد.

دامنه فعالیتهای نقشه برداری:

• کنترل کارهای اجرایی ساختمانی و راهسازی( نقشه برداری ساختمانی )
• مونتاژ واحدهای صنعتی وتولیدی
• طرحهای مربوط به تسطیح اراضی در شهرسازی وکشاورزی
• کنترل دائمی انحراف سدها
• انتقال نقاط وامتدادها در معادن و راههای زیرزمینی
• بررسی تغییرات پوسته زمین در زمین شناسی
• تعیین میزان عمق آب و تهیه نقشه های دریانوردی در کشتیرانی و بندرسازی
• تهیه نقشه ابنیه و آثار تاریخی در باستانشناسی و ….

نقشه برداری را به دو مفهوم تعریف میکنند:

مفهوم عام : مجموعه علوم و فنونی که در چاپ و تهیه نقشه دخالت دارند. ( که در برابر کلمه کارتوگرافی استفاده میشود).

مفهوم خاص: یک سلسله اندازه گیریهای طولی( افقی وعمودی) و زاویه ای و انجام محاسباتی بر روی این اندازه گیریها و سرانجام ترسیم نتایج حاصله بر صفحه تصویر است .( این مفهوم در برابر واژه سوروینگ  Surveying استفاده میشود).

مفهوم خاص نقشه برداری یکی از شاخه های نقشه برداری عام را تشکیل میدهد . سایر شاخه های مفهوم نقشه برداری عام عبارتند از : نجوم موضعی – ژئودزی- فتوگرامتری – کارتوگرافی – چاپ وتکثیر.

ژئودزی: شاخه ای از نقشه برداری است که برای تعیین شکل و ابعاد زمین و نیز بررسی وضعیت نسبی تعدادی از نقاط که استخوان بندی نقشه را تشکیل میدهند استفاده میشود.

فتوگرامتری : نقشه برداری هوایی و علم تبدیل عکسهای هوایی به نقشه است.

کارتوگرافی: عبارتست از ترسیم وانتخاب قطع نقشه وتهیه پاکنویس از روی نسخه اصلی ( مینوت) نقشه.

شاخه های نقشه برداری: در مورد تقسیم بندی نقشه برداری نظرات گوناگونی ارائه شده است. یکی ازاین نظرات تقسیم بندی آن به دو شاخه عام و خاص است که توضیح داده شد . مفهوم خاص نیز خود به چندین شاخه تقسیم میشود :

نقشه برداری مسطحاتی( پلانیمتری):  تهیه نقشه های مسطحات از عوارض.

نقشه برداری توپوگرافی: تهیه نقشه های ارتفاعی و برداشت شکل هندسی زمین.

نقشه برداری ساختمانی: پیاده کردن نقشه های ساختمانی وتاسیساتی وکنترل عملیات ساختمانی.

نقشه برداری دریاها (هیدروگرافی) : بررسی وضعیت کف دریاها واقیانوسها و تعیین عمق آب.

نقشه برداری مسیر: طرح وپیاده کردن و کنترل مسیرهای راه و راه آهن وخطوط انتقال نیرو  و خطوط لوله آب و گازو نفت.

نقشه برداری ثبتی : تعیین حدود زمینهای شهری و روستایی و تعیین مساحت آنها.

نقشه برداری معدنی(زیرزمینی) : عملیلت نقشه برداری در تونلها – معادن و تاسیسات زیرزمینی.

نقشه برداری نظامی: تهیه نقشه های نظامی وتعیین نقاط استراتژیک.

مهندس حسین طاهری فرد 

۹۸/۰۸/۰۳