تحولات بازارهای نفت و گاز

تحولات قیمت نفت خام در ماه سپتامبر ۲۰۲۰

در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ قیمت نفت خام های شاخص نسبت به متوسط ماه آگوست ۲۰۲۰ کاهش یافت. قیمت سبد اوپک با ۳٫۶۵ دلار کاهش نسبت به ماه آگوست ۲۰۲۰ به۴۱/۵۶  دلار، قیمت نفت دوبی با ۲٫۴۴ دلار کاهش به ۴۱٫۴۵ دلار و متوسط قیمت نفت خام عمان با ۲ / ۷۲ دلار کاهش نسبت به متوسط ماه قبل به ۴۱٫۶۰ دلار در بشکه رسید. علاوه بر این متوسط قیمت نفت خام برنت موعددار، وست تگزاس و اورال به ترتیب ۴/۲۱، ۲/۷۵ دلار در بشکه کاهش یافت.

بررسی روند روزانه قیمت نفت خام های شاخص در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ نشان می دهد که قیمتها در طول ماه با نوساناتی روند نزولی داشت. قیمتها تا ۱۴ سپتامبر روند نزولی داشت سپس تا ۱۸ سپتامبر روند صعودی به خود گرفت اما مجددا تا پایان ماه سپتامبر نزولی شد. قیمت سبد اوپک بین ۴۵/۳۰  دلار و ۳۸/۹۶ دلار در بشکه نوسان داشت و از ۴۵/۳۰ دلار در بشکه در اول سپتامبر به ۴۰/۶۵دلار در بشکه در ۳۰ سپتامبر رسید. در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ وضعیت قراردادهای آتی در بازار نایمکس و آیس در وضعیت کونتانگو بود. در بازار نایمکس در اول سپتامبر ۲۰۲۰ قیمت قراردادهای ماه اول یعنی اکتبر ۲۰۲۰ به مقدار ۴۲٫۷۶ دلار در بشکه بود که نسبت به قراردادهای ماه چهارم یعنی ژانویه ۲۰۲۱ به مقدار۴۰/۲۲ دلار در بشکه کمتر بود.

در ۳۰ سپتامبر قیمت قراردادهای ماه اول یعنی نوامبر ۲۰۲۰ به مقدار ۴۰/۲۲ دلار در بشکه بود که نسبت به قراردادهای ماه چهارم یعنی فوریه ۲۰۲۱ به مقدار ۰٫۹۱ دلار در بشکه پایین تر بود. در بورس آیس و در اول سپتامبر قیمت قراردادهای ماه اول یعنی نوامبر ۲۰۲۰ به مقدار ۴۵/۵۸ دلار در بشکه بود که نسبت به قراردادهای ماه چهارم یعنی فوریه ۲۰۲۱ به مقدار ۱/۱۲ دلار در بشکه پایین تر بود و در ۳۰ سپتامبر قیمت قراردادهای ماه اول یعنی نوامبر ۲۰۲۰ به مقدار ۴۰/۹۵ دلار در بشکه بود که نسبت به قراردادهای ماه چهارم یعنی فوریه ۲۰۲۱ به مقدار ۲/۱۷ دلار در بشکه پایین تر بود.

٢. وضعیت عرضه در بازار جهانی نفت

در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید نفت خام غیراوپک ۴۲/۵۶ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه آگوست ۲۰۲۰ به مقدار ۰/۰۳میلیون بشکه در روز افزایش داشت و ۳/۷ میلیون بشکه در روز کمتر از متوسط تولید سال ۲۰۱۹ بود. در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید نفت خام نروژ با ۲۴۰ هزار بشکه در روز کاهش به ۱ / ۴۹ میلیون بشکه در روز رسید و بیشترین کاهش تولید را در بین تولید کنندگان نفت خام غیر اوپک داشت. تولید برزیل، مالزی، کانادا و ویتنام به ترتیب ۱۸۰، ۴۰، ۴۰ و ۲۰ هزار بشکه در روز و تولید اندونزی، برونئی، تایلند و بحرین هر کدام ۱۰ هزار بشکه در روز کاهش داشت. در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید آمریکا با ۳۶۰ هزار بشکه در روز افزایش به ۱۰٫۹۴ میلیون بشکه در روز رسید و بیشترین افزایش تولید را در بین کشورهای غیر اوپک داشت علاوه بر این تولید انگلستاننیز با ۹۰ هزار بشکه در روز افزایش به ۰ / ۸۷ میلیون بشکه در روز رسید و تولید روسیه با ۵۰ هزار بشکه افزایش به ۹ / ۲۷ میلیون بشکه در روز رسید. تولید مکزیک، کلمبیا، آذربایجان و استرالیا هر کدام ۲۰ هزار بشکه در روز افزایش داشت.

در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید میعانات و مایعات گازی غیراوپک ۱۰ / ۹۷۶ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه آگوست ۲۰۲۰ به مقدار ۶۶ هزار بشکه در روز کاهش داشت اما ۴۱۷ هزار بشکه در روز بیشتر از متوسط سال ۲۰۱۹ بود. در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید نفتهای غیر متعارف در غیر اوپک ۶ / ۱۳۱ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه آگوست ۲۰۲۰ به مقدار ۱۷۰ هزار بشکه در روز افزایش داشت اما نسبت به متوسط سال ۲۰۱۹ به مقدار ۲۴۵ هزار بشکه در روز کمتر بود در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید نفت خام اوپک در سطح ۲۴ / ۰۶۴ میلیون بشکه در روز برآورد شد که نسبت به ماه آگوست ۲۰۲۰ به مقدار ۷۴ هزار بشکه در روز کاهش داشت و همینطور نسبت به متوسط سال قبل ۵ / ۲۷۶ میلیون بشکه در روز کمتر بود.

تولید کشور لیبی با ۵۱ هزار بشکه در روز افزایش به ۱۵۵ هزار بشکه در روز رسید و بیشترین افزایش تولید را در بین کشورهای او یک داشت و همینطور تولید ونزوئلا، عراق، عربستان سعودی، ایران، آنگولا، کویت و کنگو به ترتیب ۴۱، ۳۹، ۳۴، ۲۱، ۱۸، ۷ و ۲ هزار بشکه در روز افزایش یافت. در مقابل تولید امارات، نیجریه، گینه استوایی، گابن و الجزایر به ترتیب ۲۴۳، ۲۶، ۱۵، ۲ و ۲ هزار بشکه در روز کاهش داشت. در ماه سپتامبر ۲۰۲۰ تولید مایعات گازی و میعانات اوپک در سطح ۴ / ۸۳۷ میلیون بشکه در روز برآورد شده که نسبت به ماه آگوست ۲۰۲۰ به مقدار ۳۲ هزار بشکه در روز کاهش داشت و همینطور نسبت به متوسط سال قبل ۲۴۳ هزار بشکه در روز کمتر بود.

٣. تقاضا و ذخیره سازی های نفت

بر اساس گزارش ماه سپتامبر سال ۲۰۲۰ اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۸ / ۳۲ میلیون بشکه در روز در مقایسه با سال ۲۰۱۹ به حدود ۹۳ / ۱ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. براساس این گزارش، در سال ۲۰۲۰ مصرف نفت کشورهای غیر OECD در حدود ۳ / ۳۴ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت. پیش بینی می شود مصرف چین در سال ۲۰۲۰ در حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داشته باشد و مصرف هند در سال ۲۰۲۰ در حدود ۴۸۰ هزار بشکه در روز کاهش داشته باشد.

در کشور هند بیشترین رشد تقاضا متعلق به سوخت های بخش حمل و نقل و افزایش تقاضای نفتا در پروژه های پتروشیمی است که بدلیل شیوع ویروس کرونا کاهش خواهد یافت. رشد تقاضای چین نیز عمدتا مربوط به بنزین و سوخت جت است که در سال ۲۰۲۰ بدلیل شیوع بیماری کرونا بشدت کاهش یافته است. هم چنین تقاضای خاورمیانه نیز در سال ۲۰۲۰ در حدود ۶۴۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت. تقاضای ژاپن نیز در سال ۲۰۲۰ در حدود ۴۱۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت. بر اساس برآورد گزارش ماه اوت ۲۰۲۰ دبیر خانه اوپک، تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۰ با کاهش حدود ۹ / ۵ میلیون بشکه در روز به ۹۰ / ۲۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این رقم ۲ / ۸ میلیون بشکه در روز کمتر از برآورد اداره اطلاعات انرژی آمریکا می باشد.

۴. تحولات بازارهای گاز جهان – سپتامبر ۲۰۲۰

قیمت گاز طبیعی در بازار آمریکا طی ماه سپتامبر، با توجه به قرار داشتن تولید داخلی گاز در سطحی مطلوب و قرار داشتن حجم ذخایر عملیاتی گاز طبیعی در سطحی بالاتر از میانگین ۵ سال قبل و سال گذشته، با توجه به شرایط فصلی، با روندی نوسانی و در مجموع نزولی مواجه بود. قیمت گاز طبیعی در بازار هنري هاب که در روز ۳۱ اوت، معادل ۲ / ۲۴ دلار در هر میلیون بی تی یو بود، سطح ۲ / ۳۳ دلار در هر میلیون بی تی یو را در روز ۸ سپتامبر ثبت نمود (بیشترین قیمت طی ماه) و در نهایت با طی نمودن نوساناتی، در سطح ۱/ ۶۳ دلار در هر میلیون بی تی یو در روز ۳۰ سپتامبر تثبیت شد، بنابراین در مجموع، قیمت گاز طبیعی در بازار هنریهاب در انتهای ماه سپتامبر نسبت به انتهای ماه اوت، حدود ۲۷ درصد کاهش یافت.

میانگین قیمت گاز طبیعی در بازار هنري هاب طی ماه سپتامبر حدود ۱۲۹۳ دلار در هر میلیون بی تی یو بود که نسبت به میانگین ماه اوت ( ۲/
۲۷ دلار)، حدود ۱۵ درصد کاهش نشان می دهد. تولید گاز غنی ایالات متحده در ماه ژوئیه به ۸۵/۵۷ میلیارد متر مکعب رسید که نسبت به ماه قبل، حدود ۵ درصد افزایش نشان می دهد. خالص صادرات گاز طبیعی این کشور در ماه ژوئیه به ۳ / ۴۷ میلیارد متر مکعب رسید که نسبت به ماه پیش، حدود ۲۰ درصد کاهش یافت.

با توجه به سطح مصرف ۷۰/۶۴ میلیارد متر مکعبی گاز طبیعی ایالات متحده در ماه ژوئیه، ۴ / ۵۷ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به ذخیره سازی های زیرزمینی این کشور تزریق شد میانگین قیمت LNG در بازار شمال شرق آسیا طی ماه سپتامبر، روندی نوسانی و در مجموع صعودی را تجربه نمود، قیمت گاز در این بازار در روز ۳۱ اوت معادل ۴٫۳۰ دلار در هر میلیون بی تی یو بود که با ۱۸ /۶ درصد افزایش به ۵ / ۱ دلار در هر میلیون بی تی یو در مقطع زمانی ۲۸ سپتامبر رسید. میانگین قیمت در این بازار طی ماه سپتامبر ۴ / ۸۲ دلار در هر میلیون بی تی یو بود که نسبت به میانگین ماه گذشته ( ۳/۷۲ دلار) حدود ۲۹٫۶ درصد افزایش یافته است.

قیمت LNG در بازار جنوب غربی اروپا از ۴۰۰ دلار در هر میلیون بی تی یو در روز ۳۱ اوت با طی روندی صعودی به ۴۵۰ دلار در مقطع زمانی ۲۸ سپتامبر رسید (۱۲/ ۵ درصد افزایش میانگین قیمت در این بازار طیتحولات بازارهای نفت و گازماه سپتامبر حدود ۴٫۱۵ دلار در هر میلیون بی تی یو بود که نسبت به میانگین ماه گذشته ( ۳/۲۲ دلار) درصد افزايش يافته است.